Wydawca treści
nadzór nad lasami niepaństwowymi
Lasy prywatne stanowią około 17 proc. lasów w Polsce. Biorąc pod uwagę politykę zwiększania lesistości, należy się spodziewać, że powierzchnia lasów niepaństwowych będzie rosła i w niedalekiej przyszłości może stanowić 20 proc. ogólnej powierzchni leśnej kraju.
Obowiązki i prawa właścicieli lasów wynikają z postanowień ustawy o lasach. Gospodarowanie w lasach prywatnych prowadzone jest przez właścicieli według uproszczonego planu urządzenia lasu lub decyzji starosty wydanej na podstawie inwentaryzacji stanu lasów. Dokumenty te określają także wielkość dopuszczalnego pozyskania drewna na danym terenie. Nadzór nad prowadzoną gospodarką leśną w lasach prywatnych sprawuje starosta. Co istotne, właściciel lasu prywatnego może zgodnie z prawem zakazać wstępu na jego teren, oznaczając go odpowiednimi tablicami. Z uprawnienia tego właściciele lasów z reguły nie korzystają.
Ponad 70 proc. starostw powierza prowadzenie nadzoru nad gospodarką leśną w lasach prywatnych leśnikom z Lasów Państwowych. Szczegóły tego nadzoru określa porozumienie zawierane pomiędzy starostą a właściwym nadleśniczym, publikowane w Dzienniku Urzędowym Wojewody.
Zgodnie z przepisami ustawy o lasach Lasy Państwowe zobowiązane są służyć radą i pomocą prywatnym właścicielom lasów w prowadzeniu gospodarki leśnej. Leśnicy w ramach tych działań:
- doradzają prywatnym właścicielom, jak prowadzić gospodarkę leśną,
- udostępniają sadzonki drzew i krzewów leśnych,
- wykonują na koszt nadleśnictw zabiegi zwalczające i ochronne w lasach prywatnych, jeśli wystąpią tam organizmy szkodliwe, zagrażające trwałości lasu,
- organizują wykonanie zadań gospodarczych w lesie (w tym sprzedaż drewna), na podstawie umowy z właścicielem lasu,
- sporządzają wielkoobszarowe inwentaryzacje stanu lasów oraz prowadzą bank danych o lasach.
Po wejściu Polski do Unii Europejskiej leśnicy włączyli się w udzielanie pomocy prywatnym właścicielom lasów oraz gruntów przeznaczonych do zalesienia. W szczególności dotyczy to sporządzania planów zalesienia gruntów przy ubieganiu się o pomoc finansową w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) oraz potwierdzania wykonania tego zalesienia. Ponadto leśnicy inicjują objęcie właścicieli lasów prywatnych pomocą finansową w przypadku wystąpienia huraganów, powodzi czy innych klęsk. Działania te również prowadzone są w ramach PROW.
Leśnicy wspierają również właścicieli lasów prywatnych swoją wiedzą i doświadczeniem, aby poprawić gospodarowanie w całych lasach. Służą temu m.in. materiały – fachowe poradniki i filmy.
Dużym problemem prowadzenia działań gospodarczych i ochronnych na terenie lasów prywatnych jest nadmierne rozdrobnienie działek leśnych oraz brak zorganizowania ich właścicieli. Utrudnia to zwłaszcza czynności z ochrony lasu. Dla organizmów zagrażających lasom granice własności nie stanowią żadnej przeszkody. Prowadzenie działań ochronnych jedynie po stronie Lasów Państwowych lub z niewielkim udziałem lasów prywatnych jest nieskuteczne. Podobnie rzecz ma się również z ochroną przeciwpożarową czy kradzieżami drewna.
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Wizyta leśników z Łotwy na terenie RDLP w Szczecinku
Wizyta leśników z Łotwy na terenie RDLP w Szczecinku
W dniach 30 i 31 października na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinku gościli Przedstawiciele Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych Łotwy na czele z Jazepsem Zdanovskisem dyrektorem planowania w lasach państwowych. Wizyta rozpoczęła się od przedstawienia przez Annę Paszkiewicz zastępcę dyrektora ds. ekonomicznych prezentacji dotyczącej historii Lasów Państwowych w Polsce, struktury organizacyjnej oraz ogólnej charakterystyki RDLP w Szczecinku. W prezentacji zostały omówione problemy leśnictwa w naszym regionie oraz podstawy prawne działania Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe wraz z zasadami prowadzenia gospodarki leśnej (zwłaszcza w kontekście powszechnej ochrony lasów, trwałości ich utrzymania; ciągłości i zrównoważonego wykorzystania wszystkich funkcji lasów; powiększania zasobów leśnych).
W prezentacji został poruszony także problem odpowiedzialnej ekologicznie gospodarki leśnej w skali globalnej wraz z systemem międzynarodowej certyfikacji, gdyż jedną z metod przeciwdziałania zmniejszaniu się powierzchni lasów jest upowszechnianie standardów zrównoważonej gospodarki leśnej. Potwierdzeniem ich stosowania są uznane w świecie certyfikaty.
Obecnie Lasy Państwowe są certyfikowane według dwóch standardów. W Polsce od 1996 r. funkcjonuje certyfikat nadawany przez Radę ds. Odpowiedzialnej Gospodarki Leśnej (ang. Forest Stewardship Council – FSC), natomiast od 2011 roku Lasy Państwowe wdrażają równolegle drugi międzynarodowy system certyfikacyjny: Paneuropejski System Certyfikacji Leśnej – PEFC.
W prezentacji nie mogło zabraknąć zagadnień dotyczących planów urządzania lasów, sprzedaży drewna, zasobności drzewostanów, stanu zatrudnienia oraz struktury własności lasów, które wywołały żywą dyskusję oraz liczne pytania.
Gości z Łotwy szczególnie interesowały: problemy certyfikacji, wspólnej budowy dróg z samorządami przez obszary leśne, sprawy organizacji przetargów i pomiarów drewna, wpływ organizacji społecznych na organizację i wycinkę lasu, problemy szkód wyrządzanych w rolnictwie przez zwierzęta łowne i chronione (bobry, wilki), oraz kto za nie płaci. Debata i pytania dotyczyły ponadto liczby jeleni przypadających na 1000 ha lasu, funduszu leśnego, grodzeń upraw leśnych (zwłaszcza od czego zależą), środków chemicznych wykorzystywanych w Polsce przy ochronie sadzonek przed zgryzaniem i spałowaniem. Pojawiły się także pytania dotyczące podatków, zysków, wykupu ziemi rolnej pod zalesienia, produkcji siatki do grodzeń, umundurowania, ograniczeń przy zrębach zupełnych, wykorzystania harwesterów, pozyskiwania drewna, inwentaryzacji lasów, różnic w funkcjonowaniu lasów państwowych i prywatnych, pozyskiwania martwych drzew oraz wykształcenia leśników.
Na liczne pytania gości z Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych Łotwy kolejno odpowiadali: Anna Paszkiewicz z-ca dyrektora RDLP w Sz-ku ds. ekonomicznych, Andrzej Brusiło zastępca nadleśniczego Nadleśnictwa Szczecinek, Rafał Grzegorczyk nadleśniczy z Nadleśnictwa Świdwin i Przemysław Kuczyński naczelnik wydziału administracji RDLP w Sz-ku.
Następnie goście udali się z wizytą do szkółki leśnej w Gałowie, gdzie obejrzeli wyłączony drzewostan nasienny, po czym nadleśniczy Rafał Grzegorczyk zaprezentował specjalistycznego drona wykorzystywanego w RDLP w Szczecinku. Tego samego dnia gościom pokazano także drzewostan bukowy, wieżę – punkt obserwacyjny ppoż, , Mysią Wyspę oraz zaproszono na rejs statkiem po Jeziorze Trzesiecko. Pierwszy dzień wizyty zakończył się uroczystą kolacją w Dworze Pomorskim Luboradza, gdzie wymieniono doświadczenia w zakresie administrowania lasami, zwłaszcza w zakresie odnowień (w tym także naturalnych) i różnicach w pozyskiwaniu drewna w obu krajach.
We wtorek leśnicy z Łotwy gościli u Daniela Lemke nadleśniczego Nadleśnictwa Bytów, gdzie mogli zapoznać się ze sposobami pozyskania drewna na terenach poklęskowych oraz z nowymi planami i wynikami odnowienia lasów rok po huraganie, który nawiedził tereny trzech dyrekcji regionalnych. Na spotkaniu omawiano także gradację szkodników oraz ryzyko pożarowe, jak również współpracę ze społeczeństwem i jego udział w likwidacji skutków wspomnianego kataklizmu.
Andrzej Stec - specjalista ds. ochrony danych osobowych