Asset Publisher Asset Publisher

Ochrona lasu

Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na stan lasu. Każdego roku podejmują oni działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.

     Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:

  • biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne),

  • abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury),

  • antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).

     Owady

     Las jest miejscem życia wielu gatunków owadów. W specyficznych warunkach niektóre z nich stanowią zagrożenie dla lasu. Dzielimy je wtedy na:

  • szkodniki pierwotne, które atakują zdrowe drzewa (np. foliofagi, czyli owady liściożerne),

  • szkodniki wtórne – atakujące i zasiedlające drzewa, które zostały osłabione w skutek działania innych czynników (suszy czy zanieczyszczeń przemysłowych).

      Okresowe, masowe występowanie niektórych gatunków owadów (tzw. gradacja) stanowi poważne zagrożenie dla trwałości lasu. Zadaniem leśników jest niedopuszczenie do takich sytuacji lub ograniczenie liczebności populacji szkodliwych owadów.

     Najwięcej szkód wyrządzają owady, których gąsienice lub larwy ogryzają lub zjadają liście czy igły. Poważne problemy sprawiają też owady żerujące na korzeniach drzew i krzewów. W ostatnich latach do najbardziej niebezpiecznych należą populacje chrabąszcza majowego i kasztanowca, brudnicy mniszki, barczatki sosnówki, strzygoni choinówki, boreczników, zwójki zieloneczki.

     Jesienią leśnicy sprawdzają liczebność pędraków i larw owadów zimujących w ściółce i glebie, aby oszacować zagrożenie dla lasu na rok następny. Liczebność nadmiernie występujących owadów ogranicza się przez:

  • wykładanie i kontrolę różnego rodzaju pułapek (feromonowych i klasycznych),

  • wyznaczanie i szybkie usuwanie z lasu drzew opanowanych przez owady,

  • opryski certyfikowanymi preperatami.

     Grzyby patogeniczne

     Należą do jednych z najważniejszych czynników chorobotwórczych drzewostanów. Szczególnie niebezpieczne są: korzeniowiec wieloletni wywołujący hubę korzeniową oraz opieńki powodujące opieńkową zgniliznę korzeni. Niezwykle istotna jest w tym wypadku kontrola stanu sanitarnego drzewostanów i w razie potrzeby stosowanie preparatów ochronnych.

     Ssaki roślinożerne

     Wysokie koszty pociąga za sobą ochrona najmłodszego pokolenia lasu, które stanowi szczególnie atrakcyjny pokarm dla wielu zwierząt leśnych. Odnowienia i zalesienia nie byłyby możliwe, gdyby nie zastosowano grodzenia upraw, palikowania poszczególnych sadzonek czy innych sposobów zabezpieczania przed zwierzyną.

     Działalność człowieka

     Może stanowić duże zagrożenie dla lasu. Leśnicy dbają o to, by osoby odwiedzające las czuły się bezpiecznie i jednocześnie same przestrzegały przepisów prawa. Dzięki edukacji leśnej coraz więcej osób włącza się np. w zwalczanie procederu zaśmiecania lasów czy jazdy w niedozwolonych miejscach na motocyklach, quadach. Nie ma już praktycznie przyzwolenia społecznego na takie zjawiska, jak kradzieże drewna czy kłusownictwo.

     Ochrona przeciwpożarowa

     Ogromnym zagrożeniem dla lasu jest ogień. Ochrona przeciwpożarowa lasu oparta jest na sprawnym i skutecznie działającym systemie, dzięki któremu możliwe jest szybkie wykrywanie pożarów, alarmowanie odpowiednich służb ratowniczych i prowadzenie akcji gaśniczej.

     Elementy tego systemu to:

  • punkty alarmowo-dyspozycyjne, działające we wszystkich regionalnych dyrekcjach LP i nadleśnictwach,

  • sieć dostrzegalni przeciwpożarowych, z których prowadzi się obserwację lasu,

  • sieć punktów prognostycznych i pomocniczych, wyposażonych w odpowiednią aparaturę do pomiaru wilgotności ściółki sosnowej i powietrza, w których określa się aktualny stopień zagrożenia pożarowego lasu,

  • sieć łączności radiotelefonicznej,

  • sieć dojazdów pożarowych,

  • bazy sprzętu do gaszenia pożarów lasu,

  • sieć punktów czerpania wody,

  • pasy przeciwpożarowe, oddzielające las od obiektów stanowiących zagrożenie pożarowe (takich jak np. parkingi leśne, linie kolejowe, zakłady przemysłowe, drogi publiczne, poligony wojskowe).

     W okresie zwiększonego zagrożenia pożarowego działają również leśne bazy lotnicze. Stacjonują w nich samoloty oraz śmigłowce, które są wykorzystywane do patrolowania obszarów leśnych i gaszenia pożarów.


Asset Publisher Asset Publisher

Zurück

Innowacje Technologiczne w Służbie Ochrony Lasów: MDL 2024

Innowacje Technologiczne w Służbie Ochrony Lasów: MDL 2024

W dzisiejszych czasach, gdy zmiany klimatyczne stają się coraz bardziej palącym problemem, innowacje technologiczne odgrywają kluczową rolę w monitorowaniu, ochronie i odbudowie naszych lasów. Świadomość konieczności skutecznego zarządzania zasobami leśnymi jest niezbędna dla przyszłego stanu naszego planety. W kontekście tegorocznego Międzynarodowego Dnia Lasów (MDL) 2024, poświęconego innowacjom i technologii w ochronie lasów, warto przyjrzeć się, jak nowoczesne rozwiązania wpływają na stan naszych lasów.

 

Jednym z kluczowych przesłań tegorocznego MDL 2024 jest fakt, że innowacje i technologia umożliwiły dokładniejsze monitorowanie, raportowanie i analizę stanu lasów. Dzięki innowacyjnemu podejściu, możliwe jest zmniejszenie o 13,7 miliarda ton emisji dwutlenku węgla z lasów. W ramach nowych technologii, którymi posługują się Lasy Państwowe, odnotowano kilka przykładów wpisujących się doskonale w tematykę MDL 2024. Jednym z nich jest stworzenie Banku Danych o Lasach oraz wykorzystanie narzędzi takich jak WISL czy GIS, a także map numerycznych. Dodatkowo, wykorzystanie dronów w monitorowaniu lasów przyczynia się do bardziej efektywnej ochrony i zarządzania zasobami leśnymi.

Kolejnym istotnym aspektem jest potrzeba stosowania nowych innowacji technologicznych w celu zapobiegania trwałemu wylesianiu, degradacji i niszczeniu lasów na całym świecie. Zjawiska takie jak trwałe wylesianie i pożary lasów stanowią poważne zagrożenia dla ekosystemów leśnych. W kontekście MDL 2024, podkreśla się konieczność stosowania nowoczesnych rozwiązań, takich jak systemy wczesnego ostrzegania przed pożarami oraz technologie umożliwiające zrównoważone wykorzystanie surowca. W Lasach Państwowych przyjęto innowacyjne podejście, włączając w to unikalny system monitorowania lasów w ochronie przeciwpożarowej, oparty na systemie wież i pomiarze wilgotności ściółki. Ponadto, w niektórych dyrekcjach szkody od kornika są szacowane przy użyciu dronów, co stanowi doskonały przykład wykorzystania nowoczesnych technologii w ochronie lasów.

Nie można również zapominać o roli innowacji w odbudowie ekosystemów leśnych. Innowacyjne podejścia, takie jak przywracanie lasów i sadzenie drzew na zdegradowanych terenach, mają potencjał przyczynienia się do łagodzenia zmian klimatu oraz zwiększenia bezpieczeństwa żywnościowego. Polska również angażuje się w te działania poprzez projekty takie jak system mikoryzowania sadzonek czy prowadzenie banku genów roślin.

Ostatnim kluczowym aspektem są badania i nauka nad wykorzystaniem drewna i innych produktów leśnych. Od budownictwa po medycynę, innowacje w tym obszarze mają ogromny potencjał tworzenia zrównoważonych alternatyw dla materiałów typu: beton, stal, tworzywa sztuczne i włókna syntetyczne. Polska jest również aktywna w promowaniu korzyści płynących z naturalnego i odnawialnego surowca, jakim jest drewno.

Podsumowując, tegoroczny Międzynarodowy Dzień Lasów skupia się na znaczeniu innowacji i technologii w ochronie, monitorowaniu i odbudowie naszych lasów. Przykłady działań podejmowanych przez Lasów Państwowych w Polsce stanowią inspirację dla innych krajów, pokazując, jak nowoczesne rozwiązania mogą przyczynić się do zrównoważonego zarządzania naszymi zasobami leśnymi.

Wydarzenia z okazji MDL na terenie RDLP w Szczecinku:

Nadleśnictwo Połczyn, Spacer z leśnikiem,
Nadleśnictwo Trzebielino, Rajd pieszy,
Nadleśnictwo Czarnobór, Sadzenie drzew
Nadleśnictwo Miastko, Wystawa fotograficzna w parku miejskim,
Nadleśnictwo Bytów, Biegi na orientację,
Nadleśnictwo Warcino, Sprzątanie lasu,
Nadleśnictwo Sławno, edukacja leśna „Lasy i innowacje”,
Nadleśnictwo Manowo, Zajęcia edukacyjne,
Nadleśnictwo Człuchów, akcja „Podaruj drzewko”.