Asset Publisher Asset Publisher

Ochrona lasu

Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na stan lasu. Każdego roku podejmują oni działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.

     Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:

  • biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne),

  • abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury),

  • antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).

     Owady

     Las jest miejscem życia wielu gatunków owadów. W specyficznych warunkach niektóre z nich stanowią zagrożenie dla lasu. Dzielimy je wtedy na:

  • szkodniki pierwotne, które atakują zdrowe drzewa (np. foliofagi, czyli owady liściożerne),

  • szkodniki wtórne – atakujące i zasiedlające drzewa, które zostały osłabione w skutek działania innych czynników (suszy czy zanieczyszczeń przemysłowych).

      Okresowe, masowe występowanie niektórych gatunków owadów (tzw. gradacja) stanowi poważne zagrożenie dla trwałości lasu. Zadaniem leśników jest niedopuszczenie do takich sytuacji lub ograniczenie liczebności populacji szkodliwych owadów.

     Najwięcej szkód wyrządzają owady, których gąsienice lub larwy ogryzają lub zjadają liście czy igły. Poważne problemy sprawiają też owady żerujące na korzeniach drzew i krzewów. W ostatnich latach do najbardziej niebezpiecznych należą populacje chrabąszcza majowego i kasztanowca, brudnicy mniszki, barczatki sosnówki, strzygoni choinówki, boreczników, zwójki zieloneczki.

     Jesienią leśnicy sprawdzają liczebność pędraków i larw owadów zimujących w ściółce i glebie, aby oszacować zagrożenie dla lasu na rok następny. Liczebność nadmiernie występujących owadów ogranicza się przez:

  • wykładanie i kontrolę różnego rodzaju pułapek (feromonowych i klasycznych),

  • wyznaczanie i szybkie usuwanie z lasu drzew opanowanych przez owady,

  • opryski certyfikowanymi preperatami.

     Grzyby patogeniczne

     Należą do jednych z najważniejszych czynników chorobotwórczych drzewostanów. Szczególnie niebezpieczne są: korzeniowiec wieloletni wywołujący hubę korzeniową oraz opieńki powodujące opieńkową zgniliznę korzeni. Niezwykle istotna jest w tym wypadku kontrola stanu sanitarnego drzewostanów i w razie potrzeby stosowanie preparatów ochronnych.

     Ssaki roślinożerne

     Wysokie koszty pociąga za sobą ochrona najmłodszego pokolenia lasu, które stanowi szczególnie atrakcyjny pokarm dla wielu zwierząt leśnych. Odnowienia i zalesienia nie byłyby możliwe, gdyby nie zastosowano grodzenia upraw, palikowania poszczególnych sadzonek czy innych sposobów zabezpieczania przed zwierzyną.

     Działalność człowieka

     Może stanowić duże zagrożenie dla lasu. Leśnicy dbają o to, by osoby odwiedzające las czuły się bezpiecznie i jednocześnie same przestrzegały przepisów prawa. Dzięki edukacji leśnej coraz więcej osób włącza się np. w zwalczanie procederu zaśmiecania lasów czy jazdy w niedozwolonych miejscach na motocyklach, quadach. Nie ma już praktycznie przyzwolenia społecznego na takie zjawiska, jak kradzieże drewna czy kłusownictwo.

     Ochrona przeciwpożarowa

     Ogromnym zagrożeniem dla lasu jest ogień. Ochrona przeciwpożarowa lasu oparta jest na sprawnym i skutecznie działającym systemie, dzięki któremu możliwe jest szybkie wykrywanie pożarów, alarmowanie odpowiednich służb ratowniczych i prowadzenie akcji gaśniczej.

     Elementy tego systemu to:

  • punkty alarmowo-dyspozycyjne, działające we wszystkich regionalnych dyrekcjach LP i nadleśnictwach,

  • sieć dostrzegalni przeciwpożarowych, z których prowadzi się obserwację lasu,

  • sieć punktów prognostycznych i pomocniczych, wyposażonych w odpowiednią aparaturę do pomiaru wilgotności ściółki sosnowej i powietrza, w których określa się aktualny stopień zagrożenia pożarowego lasu,

  • sieć łączności radiotelefonicznej,

  • sieć dojazdów pożarowych,

  • bazy sprzętu do gaszenia pożarów lasu,

  • sieć punktów czerpania wody,

  • pasy przeciwpożarowe, oddzielające las od obiektów stanowiących zagrożenie pożarowe (takich jak np. parkingi leśne, linie kolejowe, zakłady przemysłowe, drogi publiczne, poligony wojskowe).

     W okresie zwiększonego zagrożenia pożarowego działają również leśne bazy lotnicze. Stacjonują w nich samoloty oraz śmigłowce, które są wykorzystywane do patrolowania obszarów leśnych i gaszenia pożarów.


Asset Publisher Asset Publisher

Zurück

PRZEDWIOŚNIE

PRZEDWIOŚNIE

„Idzie luty podkuj buty” – brzmi ludowe przysłowie. Na taki śnieżny i mroźny luty jak w tym roku czekaliśmy kilka lat.

Mimo to przyleciały już pierwsze żurawie – to sygnał nadchodzącego przedwiośnia czyli pory roku, kiedy przyroda budzi się do życia, zakwitają pierwsze rośliny, rozpoczynają się powroty ptaków. Dzień jest już wyraźnie dłuższy. Tam, gdzie liściasty, wilgotny las spotkać można leszczynę pospolitą. Na jej gałązkach widać już zwisające żółtozielone  kotki – to kwiaty, jedne z pierwszych na przedwiośniu. Nieopodal rośnie wierzba, jedna, druga, a na ich gałązkach zaczynają pękać pąki  i jeszcze chwila, a każdy przechodzień będzie podziwiał ich białe bazie.

Las zaprasza nas coraz głębiej, urzeka swym pięknem, zapachem, spokojem. Wśród zarośli bzu czarnego, młodych buków  i dębów poprzetykanych starymi sosnami wzrok przykuwają różowe, nabrzmiałe już pąki – to wawrzynek wilczełyko. Niewielki krzew, a jakże urodziwy. Za kilkanaście dni obsypie się różowymi kwiatami. Ale uwaga! Jest to piękna roślina, lecz bardzo trująca i w naszym kraju objęta ochroną częściową. Największym zagrożeniem dla tej rośliny są ludzie, którzy zrywają jej kwitnące pędy w celach dekoracyjnych lub przesadzają ją do ogrodów.

W słoneczne dni słychać już radosne śpiewy ptaków zwiastujących wiosnę. To ptaki, które spędziły u nas zimę. Jednocześnie zaczyna się powrót ptasiej braci z zimowisk i wyścig o to, kto zajmie najlepsze miejsca na gniazda i wychowanie młodych. Które ptaki będą pierwsze, które zawitają do nas jako ostatnie? Obserwujcie pilnie otoczenie, patrzcie w niebo, nasłuchujcie głosów! Ptaki wracają z zimowisk według stałego kalendarza powrotów. Człowiek obserwuje te przyloty już od wieków bo powracające ptaki to zapowiedź wiosny. Skowronek jest jednym z najwcześniej do nas przylatujących  ptaków. Przyloty zaczynają się już w połowie lutego. Wczesną wiosną łatwiej nam zauważyć powroty ptaków dużych, zwłaszcza kiedy wracają grupowo. Do najwcześniej przylatujących dużych ptaków należą żurawie. Gdy zima długa i śnieżna można je spotkać na leśnej polanie spacerujące po białym puchu. Szczęśliwiec ujrzy widowisko - taniec godowy pary, którego widok zapiera dech w piersiach. Ptaki krążą wokół siebie z rozpostartymi skrzydłami, wykonują niespodziewane wyskoki i głębokie skłony. To ptaki o iście królewskim wyglądzie! Poruszają się majestatycznie!

Idąc w słoneczny, lutowy dzień leśnym duktem wyostrzmy wzrok, wytężmy słuch, by nie umknęły nam zmiany jakie zachodzą w przyrodzie.

 

Dagmara Czapiewska-Żółtowłos - rzecznik prasowy Nadleśnictwa Miastko

fot. T. Przybył