Asset Publisher
Skąd się bierze drewno
Zaspokojenie naszego zapotrzebowania na drewno i zapewnienie trwałości lasów nie są sprzecznymi interesami. Drewno w Polsce jest naturalnym bogactwem, które jest całkowicie odnawialne.
Gwarantuje to wielofunkcyjna, zrównoważona gospodarka leśna, prowadzona przez Lasy Państwowe, opiekujące się 77,5 proc. polskich lasów (największa w Unii Europejskiej organizacja zarządzająca lasami publicznymi).
Leśnicy pozyskują drewno w granicach wyznaczonych przez standardy ekologicznej gospodarki, badania naukowe i 10-letnie plany urządzenia lasu, zatwierdzane przez ministra środowiska – średnio do 55–60 proc. drewna, które przyrasta w lesie; cała reszta zwiększa zapas na pniu. Dlatego nasze zasoby drewna rosną z roku na rok i są już dwukrotnie większe niż pół wieku temu. Wynoszą 2,4 mld m sześc., w tym w Lasach Państwowych – blisko 1,9 mld m sześc., co czyni je piątymi co do wielkości w Europie. Kupując drewno lub produkty z drewna z Lasów Państwowych, mamy pewność, że surowiec został pozyskany w sposób niezagrażający przyrodzie.
Również zasobność drzewostanów w lasach zarządzanych przez PGL LP stale rośnie. W roku 1991 wynosiła 190 m sześc./ha, a 20 lat później, w 2011 r. – już 254 m sześc./ha. Według międzynarodowych statystyk polskie lasy zaliczają się pod tym względem do czołówki europejskiej, charakteryzując się ponaddwukrotnie wyższą przeciętną zasobnością niż pozostałe lasy Starego Kontynentu.
Stale rosnąca zasobność drzewostanów, a tym samym przyrastające zasoby drewna w Lasach Państwowych umożliwiają stopniowe zwiększanie jego pozyskania
Stale rosnąca zasobność drzewostanów, a tym samym przyrastające zasoby drewna w Lasach Państwowych umożliwiają stopniowe zwiększanie jego pozyskania.
Głównym dostawcą surowca na polski rynek są Lasy Państwowe, które pokrywają ponad 90 proc. zapotrzebowania krajowego przemysłu i mieszkańców. Aby zaspokoić rosnący popyt, leśnicy zwiększają pozyskanie drewna: od 1990 r. wzrosło ono przeszło dwukrotnie – do ponad 35 mln m sześc. Ponieważ jednocześnie rośnie powierzchnia lasów, a przede wszystkim ich zasobność, naukowcy oceniają, że Lasy Państwowe będą mogły zwiększyć pozyskanie drewna do 40 mln m sześc. w 2030 r. i 45 mln m sześc. w połowie stulecia.
Warto pamiętać, że przychody Lasów Państwowych w ponad 90 proc. pochodzą właśnie ze sprzedaży drewna. To zapewnia im samodzielność finansową i umożliwia wykonywanie licznych zadań na rzecz polskich lasów i ich użytkowników bez korzystania z pieniędzy podatników (inaczej niż w wielu innych krajach Europy).
Zwiększają się nie tylko nasze zasoby drewna, lecz także powierzchnia lasów. W połowie XX w. zajmowały nieco ponad jedną piątą obszaru Polski, a dziś już niewiele mniej niż jedną trzecią. Lasy Państwowe pozyskują drewno, ale w tym samym czasie odnawiają drzewostany i zalesiają dotychczasowe nieużytki. Co roku leśnicy sadzą aż 500 mln nowych drzew, czyli średnio… 57 tys. na godzinę.
Asset Publisher
Mała retencja - minimalizacja skutków suszy
Mała retencja - minimalizacja skutków suszy
W ostatnich kilkudziesięciu latach na terenie Polski obserwujemy intensywne zmiany pogodowe. Szczególnie widać tą sezonową zmienność w pojawiających się huraganach, lub w bardzo intensywnych opadach deszczu a także w długotrwałych suszach. Mokra, ciepła i bezśnieżna zima. Po niej intensywne wczesno wiosenne opady a w drugiej części wiosny bywa już bardzo sucho. Znikome letnie opady są niewystarczające dla nawodnienia siedlisk leśnych. Przez to ulegają one przesuszeniu. Do obniżenia poziomu wód gruntowych przyczynia się także nie zawsze dostateczny stan systemów melioracyjnych. W wielu obszarach leśnych dochodzi do przesuszenia. Skutkuje to obniżeniom zdolności biologicznych gleb i upraw a co za tym idzie możliwości produkcyjnych siedlisk.
Od niemal 30 lat, Lasy Państwowe realizują inwestycje dotyczące retencjonowania wody, zwane „małą retencją”, które mają pomóc rozwiązać powstające problemy związane z przesuszeniem. Działania, które dotąd zrealizowały Lasy Państwowe, przyczyniły się do zwiększenia zasobności w wodę siedlisk i do odtworzenia ekosystemów wodno-błotnych.
Na terenie RDLP w Szczecinku w roku 2016 wdrożono małą retencję w projektach takich jak „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu” oraz „Przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych”. Są to kolejne projekty sfinansowane z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko i przeznaczone do realizacji na terenie dwóch nadleśnictw: Polanów i Warcino.
Na terenie Nadleśnictwa Warcino zostały zrealizowane następujące zadania:
1. „Budowa zastawki z groblą na rowie odwadniającym w Leśnictwie Pustowo”;
2. „Modernizacja zbiornika retencyjnego w Leśnictwie Podgóry”.
Obie inwestycje zostały zakończone i już pełnią swoje zakładane funkcje.
Na terenie Nadleśnictwa Polanów są realizowane następujące działania:
1. „Odtworzenie zbiornika retencyjnego poprzez odbudowę grobli z przelewem kamiennym, dz. Nr 286 obr. Świerczyna;
2. „Odtworzenie zbiornika retencyjnego poprzez odbudowę grobli oraz budowę przelewu stałego kamienno-drewnianego wraz z bystrotokiem o dł. 56m – obr. Świerczyna”;
3. „Odbudowa grobli o dł. 50 m z przelewem kamiennym, obr. Wietrzno”;
4. „Budowa dziewięciu progów zwalniających w formie palisady na istniejących rowach melioracyjnych w leśnictwach Wierzchlas i Zacisze + wykonanie brodu kamiennego umożliwiającego migrację zwierzyny, ruch pojazdów zrywkowych i wywozowych”;
5. „Odbudowa progu drewnianego z przelewem, konstrukcja drewniano-kamienna, obr. Krąg”;
6. „Budowa czterech progów zwalniających w formie palisady na istniejących rowach w leśnictwie Rzeczyca”;
7. „Budowa dwóch brodów kamiennych w ramie z bali dębowych i progu dolnego w formie palisady w leśnictwie Żydowo”;
8. „Przebudowa przepustów na brody w celu ochrony infrastruktury drogowej w leśnictwie Zacisze i Rzeczyca”.
Zadania od I do VII w Nadleśnictwie Polanów zostały już zrealizowane. Zadanie VIII zostanie wykonane do końca grudnia 2020 r.
Mała retencja to setki małych zbiorników i oczek wodnych rozproszonych po lasach w całej Polsce. Mają one duże znaczenie lokalne dla poprawy warunków wilgotnościowych oraz dla magazynowania wody. Realizując projekty związane z retencją Lasy Państwowe przyczyniają się do zwiększenia obiegu wody w przyrodzie. Realizują w ten sposób główne cele wynikające z zadań instytucji zapisanych w jej statucie.
Powszechna ochrona lasów, trwałość ich utrzymania, ciągłość i wykorzystywanie wszystkich funkcji lasów w sposób zrównoważony oraz powiększanie zasobów leśnych. Projekty związane z retencją doskonale wpisują się w realizacje tych celów.
Marek Stasiuk - Rzecznik prasowy RDLP w Szczecinku
Maciej Wiórek - Specjalist SL ds. Infrastruktury Leśnej
