20 października b.r. pracownicy Nadleśnictwa Karnieszewice razem z przedstawicielami mediów (z uwagi na uwarunkowania epidemiczne było nas niewielka grupa) spotkali się w leśnictwie Koszalin w celu posadzenia sadzonek jarzębu brekinii i ogłoszenia okolicznym mieszkańcom, że to niezwykłe drzewo wraca do lasów i już niedługo będzie bardzo cennym elementem bioróżnorodności naszych drzewostanów.

Jarząb brekinia jest jednym z najrzadszych, bardzo osobliwych i jednocześnie pięknych drzew leśnych. Nazywany jest również brzękiem, jarzębiną klonową, bereką, czy wreszcie na Pomorzu gruszą klonową. Należy do rodzimych gatunków śródziemnomorskiego pochodzenia. Występuje w Europie, Azji Mniejszej, na Kaukazie i w północnej Afryce. W Polsce osiąga północno-wschodni zasięg. Najlepiej czuje się w miejscach nasłonecznionych, na żyznych siedliskach, w towarzystwie dębów, lip i grabów.

Drzewo to cenione było przez naszych przodków i wykorzystywane w medycynie ludowej, w wyrobach spożywczych, a z uwagi na swoje twarde, ciężkie ale elastyczne drewno również w meblarstwie i stolarstwie. Niestety użyteczność tego drzewa przyczyniła się do jego zniszczenia. W Polsce jest bardzo rzadki, umieszczony został na polskiej czerwonej liście w kategorii NT (bliski zagrożenia), objęty ochroną gatunkową na terenie całego kraju. Jest jednym z najmniej znanych rodzimych gatunków leśnych, a jednocześnie jedną z najcenniejszych polskich, dziko rosnących jarzębin osiągającym znaczne rozmiary pod względem wysokości (25-30 m) i grubości (ponad 1 m w obwodzie). Rosnąc w odosobnieniu, tworzy owalną, nisko osadzoną  i silnie rozgałęzioną koronę, natomiast w zwarciu w lesie jest smukłym, gonnym drzewem. W maju kwitnie białymi kwiatami  zebranymi w baldachogrona. Jesienią liście  przebarwiają się na intensywnie czerwony lub malinowo - różowy kolor, a wierzchołki gałęzi obsypane są brązowymi, nakrapianymi owocami.

Pomimo wielu swoich zalet brekinia naturalnie występuje w Polsce na nielicznych stanowiskach.  Znaleźli się jednak leśnicy – praktycy, których indywidualne inicjatywy przywrócenia tego gatunku naszym lasom znalazły finał w programach Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych. W ramach programu realizowanego przez RDLP w Szczecinku na terenie Pomorza Środkowego posadzonych zostało 10 400 sztuk drzewek, a w  Nadleśnictwie Karnieszewice 1 560 sztuk. Od dzisiaj kolejne 100 sztuk będzie rosło w koszalińskim lesie.

Prowadzone z powodzeniem przez Lasy Państwowe nasadzenia tego cennego gatunku dają mu duże szanse na stały powrót do polskich lasów.

Małgorzata Rokicka - Nadleśnictwo Karnieszewice