Wydawca treści
Ochrona lasu
Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na stan lasu. Każdego roku podejmują oni działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.
Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:
-
biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne),
-
abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury),
-
antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).
Owady
Las jest miejscem życia wielu gatunków owadów. W specyficznych warunkach niektóre z nich stanowią zagrożenie dla lasu. Dzielimy je wtedy na:
-
szkodniki pierwotne, które atakują zdrowe drzewa (np. foliofagi, czyli owady liściożerne),
-
szkodniki wtórne – atakujące i zasiedlające drzewa, które zostały osłabione w skutek działania innych czynników (suszy czy zanieczyszczeń przemysłowych).
Okresowe, masowe występowanie niektórych gatunków owadów (tzw. gradacja) stanowi poważne zagrożenie dla trwałości lasu. Zadaniem leśników jest niedopuszczenie do takich sytuacji lub ograniczenie liczebności populacji szkodliwych owadów.
Najwięcej szkód wyrządzają owady, których gąsienice lub larwy ogryzają lub zjadają liście czy igły. Poważne problemy sprawiają też owady żerujące na korzeniach drzew i krzewów. W ostatnich latach do najbardziej niebezpiecznych należą populacje chrabąszcza majowego i kasztanowca, brudnicy mniszki, barczatki sosnówki, strzygoni choinówki, boreczników, zwójki zieloneczki.
Jesienią leśnicy sprawdzają liczebność pędraków i larw owadów zimujących w ściółce i glebie, aby oszacować zagrożenie dla lasu na rok następny. Liczebność nadmiernie występujących owadów ogranicza się przez:
-
wykładanie i kontrolę różnego rodzaju pułapek (feromonowych i klasycznych),
-
wyznaczanie i szybkie usuwanie z lasu drzew opanowanych przez owady,
-
opryski certyfikowanymi preperatami.
Grzyby patogeniczne
Należą do jednych z najważniejszych czynników chorobotwórczych drzewostanów. Szczególnie niebezpieczne są: korzeniowiec wieloletni wywołujący hubę korzeniową oraz opieńki powodujące opieńkową zgniliznę korzeni. Niezwykle istotna jest w tym wypadku kontrola stanu sanitarnego drzewostanów i w razie potrzeby stosowanie preparatów ochronnych.
Ssaki roślinożerne
Wysokie koszty pociąga za sobą ochrona najmłodszego pokolenia lasu, które stanowi szczególnie atrakcyjny pokarm dla wielu zwierząt leśnych. Odnowienia i zalesienia nie byłyby możliwe, gdyby nie zastosowano grodzenia upraw, palikowania poszczególnych sadzonek czy innych sposobów zabezpieczania przed zwierzyną.
Działalność człowieka
Może stanowić duże zagrożenie dla lasu. Leśnicy dbają o to, by osoby odwiedzające las czuły się bezpiecznie i jednocześnie same przestrzegały przepisów prawa. Dzięki edukacji leśnej coraz więcej osób włącza się np. w zwalczanie procederu zaśmiecania lasów czy jazdy w niedozwolonych miejscach na motocyklach, quadach. Nie ma już praktycznie przyzwolenia społecznego na takie zjawiska, jak kradzieże drewna czy kłusownictwo.
Ochrona przeciwpożarowa
Ogromnym zagrożeniem dla lasu jest ogień. Ochrona przeciwpożarowa lasu oparta jest na sprawnym i skutecznie działającym systemie, dzięki któremu możliwe jest szybkie wykrywanie pożarów, alarmowanie odpowiednich służb ratowniczych i prowadzenie akcji gaśniczej.
Elementy tego systemu to:
-
punkty alarmowo-dyspozycyjne, działające we wszystkich regionalnych dyrekcjach LP i nadleśnictwach,
-
sieć dostrzegalni przeciwpożarowych, z których prowadzi się obserwację lasu,
-
sieć punktów prognostycznych i pomocniczych, wyposażonych w odpowiednią aparaturę do pomiaru wilgotności ściółki sosnowej i powietrza, w których określa się aktualny stopień zagrożenia pożarowego lasu,
-
sieć łączności radiotelefonicznej,
-
sieć dojazdów pożarowych,
-
bazy sprzętu do gaszenia pożarów lasu,
-
sieć punktów czerpania wody,
-
pasy przeciwpożarowe, oddzielające las od obiektów stanowiących zagrożenie pożarowe (takich jak np. parkingi leśne, linie kolejowe, zakłady przemysłowe, drogi publiczne, poligony wojskowe).
W okresie zwiększonego zagrożenia pożarowego działają również leśne bazy lotnicze. Stacjonują w nich samoloty oraz śmigłowce, które są wykorzystywane do patrolowania obszarów leśnych i gaszenia pożarów.
Najnowsze aktualności
O OCHRONIE I ZARZĄDZANIU ZASOBAMI PRZYRODNICZYMI
O OCHRONIE I ZARZĄDZANIU ZASOBAMI PRZYRODNICZYMI
Najnowsze wyniki badań naukowych, rola środowiska leśnego oraz wizja przyszłości w związku ze zmianami społecznymi i klimatycznymi, to jedne z wielu tematów omawianych podczas warsztatów o ochronie i użytkowaniu zasobów przyrodniczych. Prawdopodobnie spotkanie, w którym uczestniczyli przedstawiciele mediów, jest się zapowiedzią kolejnych.
Strona organizatora wydarzenia
W konferencji połączonej z warsztatami przyrodniczymi „O ochronie oraz użytkowaniu zasobów przyrodniczych, puszczach, lasach i ich mieszkańcach” uczestniczyli przede wszystkim dziennikarze prasowi, telewizyjni, radiowi oraz mediów internetowych.
Byli również obecni przedstawiciele Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych, urzędów marszałkowskich, parków narodowych i krajobrazowych, różnych instytucji zajmujących się środowiskiem, w tym nadleśnictw, studenci z Koła Leśników Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu oraz przedstawiciele organizatora.
Do grona prelegentów zaproszono ekspertów, przedstawicieli nauki oraz reprezentantów instytucji zajmujących się tematyką związaną ze środowiskiem. Wśród nich byli profesorowie: Wanda Olech, Kazimierz Rykowski, Henryk Okarma, Wiesław Fałtynowicz, Maciej Skorupski i Jakub Borkowski.
Konferencja, która trwała od 18 do 20 października, była próbą zainicjowania debaty o społecznie akceptowalnej koncepcji zarządzania zasobami przyrodniczymi, wskazującej na konieczność podjęcia w Polsce konstruktywnego dialogu na tematy przyrodnicze. Dialogu, jak podkreślano podczas spotkania, w poszukiwaniu kompromisu, a opartego na merytorycznych podstawach i społecznej akceptacji.
Głównym celem takiej debaty powinno być minimalizowanie ryzyka dalszego ograniczania różnorodności biologicznej i utraty zasobów przyrodniczych, a w miejscach które tego wymagają, przywrócenia właściwego ich stanu.
Dyskusja na powyższe tematy to trudne zadanie, szczególnie z powodu zróżnicowanego rozumienia przez społeczeństwo zasad i potrzeb ochrony przyrody w Polsce i w Europie.
Organizatorzy jednak wyrażają nadzieję, że konferencja przyczyni się do poprawy przekazu, w tym do lepszego społecznego zrozumienia form i zasad ochrony przyrody oraz oglądu aktualnego stanu środowiska. Zorganizowane spotkanie natomiast, poprzez umożliwienie nawiązania kontaktów, zainspiruje do wymiany doświadczeń oraz poszukiwania optymalnych rozwiązań w omawianym obszarze.
Organizatorem wydarzenia było Stowarzyszenie na rzecz Wspierania Bioróżnorodności „Matecznik” ze Szczecinka, we współpracy z Dyrekcją Słowińskiego Parku Narodowego, Dyrekcją Miejskiego Ogrodu Zoologicznego w Warszawie i nadleśnictwami: Warcino, Polanów i Karnieszewice, wchodzącymi w skład Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Lasy Środkowopomorskie” oraz z Zarządem Stowarzyszenia Naukowo-Technicznego Inżynierów i Techników Rolnictwa w Słupsku.
Konferencja została dofinansowana ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Patronatem honorowym wydarzenie objęli: Marszałek Województwa Pomorskiego, Rektor Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Rektor Akademii Pomorskiej w Słupsku, Dyrektor Instytutu Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz Przewodniczący Prezydium Międzynarodowej Unii Leśnych Organizacji Badawczych (IUFRO).
