Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Lasy dla mokradeł – ochrona siedlisk hydrogenicznych na obszarach cennych przyrodniczo
Lasy dla mokradeł – ochrona siedlisk hydrogenicznych na obszarach cennych przyrodniczo
Tytuł projektu:
Lasy dla mokradeł – ochrona siedlisk hydrogenicznych na obszarach cennych przyrodniczo
Podmioty realizujące projekt:
- Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe reprezentowane przez CKPŚ,
- ponad 120 nadleśnictw z 17 RDLP,
- Partnerzy projektu: Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Centrum Ochrony Mokradeł
Okres realizacji:
2024-2029
Główny cel projektu:
Przywrócenie funkcji lub utrzymanie stanu bagien, torfowisk i innych terenów podmokłych pozostających w zarządzie PGL LP na obszarach Natura 2000 i poza nimi na łącznej powierzchni co najmniej 10 450 ha do 30.06.2029.
Planowane działania będą ukierunkowane na ochronę siedlisk przyrodniczych oraz gatunków związanych z uwilgotnionymi (bagiennymi) obszarami zielonej infrastruktury, w szczególności wybranych siedlisk Natura 2000 tj.:
1) bagna, torfowiska i inne obszary podmokłe (7110, 7120, 7140, 7150, 7210, 7220, 7230),
2) użytki zielone (6410, 6430, 6440, 6510),
3) siedliska leśne (91D0, 91E0, 91F0).
Planowane działania obejmą 4 główne etapy:
1) Prace przygotowawcze, m.in.:
- ocena stanu i mapowanie siedlisk zgodnie z Metodyką monitoringu siedlisk przyrodniczych wg. GIOŚ,
- wyznaczenie stref buforowych wokół wybranych obszarów siedlisk przyrodniczych,
- opracowanie wskazań do prowadzenia zadań ochronnych i sposobów gospodarowania na siedliskach hydrogenicznych,
- przygotowanie niezbędnych wytycznych, ekspertyz, w tym ekspertyz hydrologicznych, dokumentacji technicznej oraz środowiskowej,
2) Działania z zakresu ochrony czynnej siedlisk i gatunków, zmierzające do zachowania i renaturyzacji siedlisk hydrogenicznych na terenach zarządzanych przez PGL LP, tj.:
- zwalczanie gatunków ekspansywnych lub obcych, w tym inwazyjnych,
- kośne i pastwiskowe użytkowanie terenu,
- wykaszanie okrajków siedlisk torfowiskowych, usuwanie podrostów drzew i krzewów, zmniejszanie zacienienia siedliska,
- budowa, odbudowa i przebudowa urządzeń piętrzących (głównie zastawek),
- zakup i montaż diverów, stacji hydro-meteo, piezometrów.
3) Monitoring hydrologiczny wybranych działań w połączeniu z monitoringiem przyrodniczym i weryfikacją przeprowadzonych działań, w tym m.in. weryfikacja terenowa na wybranych siedliskach.
4) Działania edukacyjne oraz informacyjne na temat zagrożeń i konieczności ochrony różnorodności biologicznej bagien, torfowisk i innych terenów podmokłych oraz ich funkcji i znaczenia dla całego społeczeństwa, w tym:
- upowszechnianie wypracowanych metodyk i dobrych praktyk wśród pracowników PGL LP oraz innych zarządców i użytkowników siedlisk hydrogenicznych i ich partnerów,
- organizacja wydarzeń edukacyjno-przyrodniczych,
- przeszkolenie edukatorów leśnych z tematyki ochrony mokradeł.
Działania będą skierowane do ogółu społeczeństwa, a w szczególności do następujących grup odbiorców: pracownicy LP, rolnicy, nauczyciele i edukatorzy, społeczności lokalne, rolnicy, turyści, mieszkańcy dużych miast, NGO, naukowcy, eksperci (projektanci i wykonawcy robót), instytucje zajmujące się ochroną przyrody, administracja rządowa i samorządowa, decydenci, jednostki naukowo-badawcze.
Planowane rezultaty projektu:
- Powierzchnia obszarów Natura 2000 objętych środkami ochrony i odtworzenia: ponad 10 tys. ha
- Zielona infrastruktura objęta wsparciem do celów innych niż przystosowanie się do zmian klimatu: 450 ha
- Zasięg działań/ kampanii edukacyjno-informacyjnych: 5000 osób
Planowana wartość projektu:
- Całkowity koszt realizacji projektu: 117 647 058 zł
- Kwota wydatków kwalifikowalnych: 117 647 058 zł
- Kwota dofinansowania z UE: 100 000 000 zł
#FunduszeUE