Wydawca treści
Użytkowanie lasu
Użytkowanie lasu to korzystanie z jego zasobów – pozyskanie drewna, zbiór płodów runa leśnego, zbiór roślin lub ich części dla potrzeb przemysłu farmaceutycznego, pozyskanie choinek, eksploatacja kopalin i wiele innych. Leśnicy umożliwiają społeczeństwu korzystanie z darów lasu, ale w sposób zapewniający mu trwałość.
Rozmiar pozyskania drewna określony jest w planie urządzenia lasu, który sporządzany jest dla każdego nadleśnictwa na 10 lat. Zapewnia on pozyskiwanie drewna w granicach nie tylko nieprzekraczających możliwości produkcyjnych lasu, ale również systematycznie zwiększających zapas drewna pozostającego w lasach, tzw. zapas na pniu. Krótko mówiąc, leśnicy prowadzą w lasach gospodarkę w sposób zapewniający ich trwałość i możliwość biologicznego odtwarzania.
O wielkości pozyskania drewna decyduje tzw. etat cięć, określony w każdym planie urządzenia lasu. Jest to ilość drewna możliwa do wycięcia w określonych drzewostanach na określonej powierzchni w okresie 10 lat, które obejmuje plan. Dzięki temu, że etat jest niższy niż przyrost drewna w tym samym okresie, następuje stały wzrost zapasu „drewna na pniu" (w Polsce pozyskuje się ok. 55 proc. przyrostu). Ocenia się, że zasobność polskich lasów wynosi obecnie ponad 2,4 mld m sześć. drewna.
Pozyskane drewno pochodzi z:
- cięć rębnych – usuwania z lasu drzewostanów „dojrzałych"; ich podstawowym celem jest przebudowa i odtworzenie drzewostanów;
- cięć pielęgnacyjnych (czyszczeń i trzebieży) – usuwania z lasu części drzew uznanych za niepożądane i szkodliwe dla pozostałych drzew i wartościowych elementów drzewostanu;
- cięć niezaplanowanych – są one konsekwencją wystąpienia klęsk żywiołowych w lasach,
Lasy Państwowe w coraz większym stopniu mechanizują prace leśne. W lesie pracuje coraz więcej maszyn, takich jak harwestery i forwardery. Podnoszą one ergonomię i wydajność prac pozyskaniowych. Maszyny te są własnością jednostek LP lub zakładów usług leśnych, wykonujących zadania na zlecenie LP.
Darami lasu są także bardzo chętnie zbierane przez nas grzyby, których w polskich lasach rośnie ponad 1000 jadalnych gatunków.
W lasach zbieramy również owoce borówki czernicy (zwanej czarną jagodą), borówki brusznicy, jeżyny, maliny, róży, głogów, jarzębu pospolitego (popularnej jarzębiny czerwonej), żurawiny, bzu czarnego, orzechów laskowych i wiele innych, których nie sposób tutaj wymienić. Warto pamiętać, że te wszystkie płody leśne każdy może swobodnie zbierać na własne potrzeby, oczywiście w sposób nie powodujący niszczenia grzybni, roślin i innych elementów środowiska przyrodniczego, w którym one występują.
Las wielu z nas kojarzy się z drzewkami bożonarodzeniowymi. Co roku do polskich domów na święta trafia ponad 200 tys. choinek z Lasów Państwowych. Pochodzą one ze specjalnie prowadzonych plantacji choinkowych lub z cięć pielęgnacyjnych wykonywanych w drzewostanach świerkowych. Obok świerka coraz większym zainteresowaniem cieszą się choinki sosnowe, które pozyskiwane są przy okazji wykonywania cięć pielęgnacyjnych w uprawach i młodnikach.
Najnowsze aktualności
Kompleksowa Ochrona żubrów w polsce - dyskusja panelowa
Kompleksowa Ochrona żubrów w polsce - dyskusja panelowa
W dniu 27 października 2022 roku w Leśnym Pensjonacie Dzikowo na terenie Nadleśnictwa Drawsko zorganizowane zostało robocze spotkanie dotyczące wolno żyjących żubrów na terenie lasów w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinku z udziałem międzynarodowego eksperta w zakresie wiedzy o żubrach prof. dr hab. Wandy Olech-Piaseckiej ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, Małgorzaty Czyżewskiej z Zespołu Zasobów Przyrodniczych Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych, Łukasza Maciejunas Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinku, Nadleśniczych z zainteresowanych nadleśnictw oraz pracowników Wydziału Ochrony Lasu.
W pierwszej jego części skupiono się na potencjalnym uczestnictwie w ramach przygotowywanego projektu „Kompleksowa ochrona żubra w Polsce”, dofinansowanego ze źródeł zewnętrznych (FENIKS) – poprzez udział zainteresowanych nadleśnictw: Drawsko, Złocieniec, Świerczyna, Świdwin, Czaplinek, Borne Sulinowo. Zwrócono uwagę na systematyczny wzrost liczebny populacji wolno żyjących. Według danych Księgi Rodowodowej obecnie w zachodniej Polsce szacuje się ponad 340 żubrów przy zakładanej w 2005 roku docelowej liczebności na poziomie 200 osobników. Zakładając roczny przyrost kształtujący się w przedziale od 12 do 15%, należy spodziewać się dalszego wzrostu liczebnego populacji żubra w naszych lasach. Zwrócono uwagę na znaczącą liczbę kolizji drogowych z udziałem żubrów, wynoszącą w latach 2010-2021 ponad 40 osobników, w tym w ubiegłym roku
12 osobników. Zatem koniecznością staje się poprawa naturalnych warunków ich bytowania w ekosystemach leśnych. Chodzi przede wszystkim o rzetelną rewitalizację łąk śródleśnych, uprawę poletek żerowych i wprowadzanie drzewek owocowych. Zasugerowano również możliwość kontraktowania u rolników specjalnych upraw lub łąk wraz z pozyskiwaniem siana wraz z ich magazynowaniem w brogach przy ostojach żubrów.
Drugą część spotkania w poszerzonym składzie o przewodniczących Zarządów Okręgowych Polskiego Związku Łowieckiego w Koszalinie i Słupsku przeznaczono do dyskusji o potencjalnych działaniach w celu poprawy ochrony żubrów, łosi, wilków
i rysi, które bytują w obwodach łowieckich.
Profesor Wanda Olech-Piasecka uważa, że osoby odpowiedzialne za organizację polowań i prac gospodarczych powinny uzyskać stały dostęp do danych dotyczących lokalizacji żubrów, pochodzących z obroży telemetrycznych. Pozwoli to na bieżące monitorowanie stad żubrów, co przyczyni się do poprawy ich dobrostanu oraz bezpieczeństwa dzięki lepszemu planowaniu prac w terenie, czy organizacji polowań zbiorowych. Zaproponowano używanie przez terenowych pracowników Służby Leśnej bezpłatnej aplikacji pt. „Obserwator żubrów”, która umożliwi bieżącą rejestrację widzianych osobników w nadleśnictwach. Baza danych z aplikacji posłuży do późniejszych analiz, w tym do określania szacunkowej liczebności, struktur populacji, przyrostu, ostoi, sezonów i kierunków migracji oraz ich odległości, itp.
Zwrócono uwagę na potrzebę każdorazowych instruktaży myśliwych przed polowaniami zbiorowymi i indywidualnymi w kontekście mających miejsce pomyłkowych odstrzałów żubrów i innych gatunków zwierząt chronionych. Wskazano na pilną potrzebę przeprowadzenia szkoleń uzupełniających dla myśliwych
w powyższym zakresie. Natomiast w odniesieniu do myśliwych komercyjnych polujących zbiorowo konieczne jest poprawienie jakości instruktażu na odprawach przed polowaniami w języku dla nich zrozumiałym wraz z pokazywaniem fotografii zwierząt chronionych występujących w naszych lasach.
Grzegorz Jaworski - główny specjalista SL
